Παρουσίαση Ι : Για τα "Λογοτεχνικά Επίκαιρα"
του Θοδωρή Βοριά
του Θοδωρή Βοριά
Το ξεκίνημα…
Χειμώνας του 2006. Σε μια κάθοδο μου στην Αθήνα, συνέβη να βρεθώ ανάμεσα σε μια λογοτεχνική παρέα. Συγκεκριμένα, ήξερα πως είχαν κανονίσει εκείνη τη συνάντηση -διάβασα την πρόσκληση στην ιστοσελίδα «Ανεμολόγιο»- την είχα επιδιώξει κι εγώ, ήτανε όλοι τους γνωστοί-άγνωστοι, άνθρωποι της οθόνης του pc μας… όπως λέγαμε παλιά: της διπλανής μας πόρτας. Τότε είχαμε ακόμα «Ρεφενέ», «Ίστρος», «Λέξημα», «Ανεμολόγιο», «e-Λόγος», με παλιούς και πρωτοεμφανιζόμενους ανάκατα να χτίζουν τη λογοτεχνική κοινότητα στο διαδίκτυο. Έτσι βρέθηκα στην Αθήνα με τον Γιώργο Πύργαρη, τον Έκτορα Πανταζή, την Κατερίνα Κατσίρη, τον Δημήτρη Παλάζη, τον Θεοδόση Βολκώφ και τον Πάτροκλο Χατζηαλεξάνδρου που έχει το «Περί-Γραφής». Από τη συνάντηση εκείνη έμεινε κάτι δυνατότερο από τη χαρά της γνωριμίας μας, έμεινε ο προβληματισμός που βγήκε σε κάποια ανύποπτη στιγμή μέσα από τα τόσα που είπαμε σε τέσσερις-πέντε ώρες στην τότε μπυραρία Ακαδημίας–Ασκληπιού. Θα μείνει κάτι στο τέλος; Κάποιοι γράφουν, κάποιοι διαβάζουν, πάνε-έρχονται, άλλος ψιλοσοβαρά, άλλος για την πλάκα του… Θα δείξει. Κάποιοι θα μείνουν. Που θα το πάνε; Θα δείξει. Αν θα κάνουν κάτι σοβαρό, θα δείξει.
Το εργαστήρι
Αγγαρεύω κάποιον, μου φτιάχνει ένα blog, του κολλάω και τον τίτλο «Το Εργαστήρι», να ‘χω μια γωνιά ν’ ανεβάζω τίποτα καλό που θα έγραφα, να με βρίσκουν κι οι φίλοι εύκολα, ανεβάζω και το εξώφυλλο απ’ το πρώτο μου βιβλίο «Το τρύπιο ταβάνι» που είχε κυκλοφορήσει στις αρχές του 2006. Μέχρι σήμερα συνεχίζω ν’ ανεβάζω κάθε δεκαήμερο πρόσφατά μου ποιήματα, ενώ έχω συγκεντρώσει μια μικρή ανθολογία από δημοσιευμένα έργα μου σε βιβλία και περιοδικά για ελεύθερη ανάγνωση των επισκεπτών. Στο εργαστήρι εκτός από το βιογραφικό, υπάρχουν στοιχεία για όλα τα βιβλία μου έντυπα και ψηφιακά. Μέσα σ’ όλα αυτά είχα αρχίσει να μαζεύω στο blog κι έναν κόσμο διευθύνσεις άλλων blogs, παρόμοιων με το δικό μου που με τους διαχειριστές τους βρισκόμασταν κάθε τόσο στα περιοδικά του διαδικτύου με δημοσιευμένο κάποιο μας ποίημα. Η ιδέα δεν άργησε να ’ρθει… Θ’ αρχίσω να προβάλλω την ανανεωμένη ύλη των διαδικτυακών λογοτεχνικών περιοδικών, παράλληλα με την καταγραφή κάθε λογοτεχνικής δραστηριότητας μέσα κι έξω από το διαδίκτυο.
Τα Λογοτεχνικά Επίκαιρα
Το «Εργαστήρι» παρέμεινε για τα γραπτά μου. Ό,τι είχε να κάνει με την ιδέα της καταγραφής, της ενημέρωσης, της προβολής δημιουργιών των λογοτεχνών που ανέβαζαν έργα τους στο διαδίκτυο, έπρεπε να βρεθούν οργανωμένα και ταξινομημένα σε κάποια ιδιαίτερη ιστοσελίδα. Πάλι μου βγήκε πρακτικό το blog, τώρα είχα πια μάθει κι έφτιαξα μόνος τα «Λογοτεχνικά Επίκαιρα». Όταν ξεκίνησα τον Απρίλιο του 2008 με τα «Λογοτεχνικά Επίκαιρα», εποχή που κυκλοφόρησα το δεύτερο βιβλίο μου, τις «Νυχτερινές επιπλοκές», ήδη υπήρχαν στο διαδίκτυο οι «Στάχτες», ο «Διαπολιτισμός», είχαν ήδη ξεκινήσει το «Ποιείν», το «Poeticanet», το «Poema», το «Βακχικόν», ενώ συνέχιζαν αλλά χωρίς την παλιά αίγλη τους ο «Ίστρος», το «Λέξημα», το «Ανεμολόγιο» κι ύστερα δημιουργήθηκαν κι ακολούθησαν το «critique.gr», το «artmag» και τελευταία προέκυψαν κάποια περιοδικά που τυπώνονται κιόλας και διανέμονται δωρεάν όπως το «Τεφλόν», η «Σοδειά», το «Αντι χ λόγου» κλπ. Διαπίστωσα πως υπήρχε δραστηριοποίηση και λογοτεχνική δημιουργία στο διαδίκτυο και πως υπήρχε ένα κενό, αυτό της ενημέρωσης σχετικά με την εν γένει λογοτεχνική δραστηριότητα και συνάμα σημείο αναφοράς και οδηγός πλοήγησης για τους επισκέπτες, στα λογοτεχνικά στέκια του διαδικτύου. Ίσως μέσα σ’ αυτά τα πλαίσια να βρήκαν τη απήχηση που έχουν (περίπου 182.000 επισκέψεις από ιδρύσεώς τους) τα Λογοτεχνικά Επίκαιρα γιατί συνεχίζουν κι ενημερώνουν ένα πλήθος επισκεπτών που μπορεί ν’ αναζητά τ’ αποτελέσματα κάποιου λογοτεχνικού διαγωνισμού ή να συλλέγει πληροφορίες για κάποιον παλιό λογοτέχνη ή να ψάχνει να βρει να διαβάσει κάτι ελεύθερα. Στην αρχή έψαχνα αρκετά για τις ειδήσεις, τώρα πια μου τις στέλνουν οι σύλλογοι, οι φίλοι που ενδιαφέρονται για την πληρότητα των «Λογοτεχνικών Επίκαιρων» ή οι άμεσα ενδιαφερόμενοι των εκδηλώσεων. Άρχισαν να μου ζητούν από εκδοτικούς οίκους να δεχτώ κάποιες διαφημίσεις αλλά το ξεκαθάρισα αυτό το θέμα από την αρχή κι αρνήθηκα. Έψαξα και βρήκα στο διαδίκτυο στοιχεία -κι όποτε βρίσκω κάτι νέο το προσθέτω- για παλιούς Έλληνες λογοτέχνες και τα παραθέτω κατανεμημένα με τη μορφή αφιερωμάτων γιατί διαπίστωσα πως υπάρχει αυξημένο ενδιαφέρον για τέτοια θέματα από την πλευρά των επισκεπτών. Άρχισαν να φτάνουν στα χέρια μου νέα βιβλία που τα έστελναν οι συγγραφείς, βρήκα τρόπο να τους ευχαριστήσω αναρτώντας τους το εξώφυλλο και χαρίζοντας τα περισσότερα απ’ αυτά στη Δημοτική βιβλιοθήκη Καλαμαριάς και κάποια στη Δημοτική βιβλιοθήκη του Δήμου Αξιουπόλεως στο Κιλκίς. Μιλάμε για 250 βιβλία από το 2008 μέχρι σήμερα. Το είχα γράψει στα «Λογοτεχνικά Επίκαιρα» τον Απρίλιο, το γράφω κι εδώ: Οι συντελεστές των παραπάνω βιβλιοθηκών, φίλοι συγγραφείς, σας απευθύνουν τις θερμές ευχαριστίες τους για την ευγενική προσφορά ενίσχυσης και τον εμπλουτισμό των δημόσιων αυτών βιβλιοθηκών με τα έργα σας. Τέλος, κάποιοι εκδότες από τα έντυπα λογοτεχνικά περιοδικά δέχτηκαν και μου στέλνουν εξώφυλλο και περιεχόμενα κάθε νέου τεύχους τους αλλά υπάρχει γενικά έλλειμμα γνώσης και πείρας απ’ τους περισσότερους σχετικά με τις δυνατότητες που παρέχει το διαδίκτυο.
Τα Λογοτεχνικά Σημειώματα
Το καλοκαίρι του 2010 ετοίμαζα την ύλη για το νέο μου βιβλίο, τις «Πυγολαμπίδες», που εκδόθηκε φέτος τον Ιανουάριο από τη σειρά Οκτασέλιδο του Μπιλιέτου των Εκδόσεων Μπιλιέτο. Όπως όταν πρωτοκυκλοφόρησαν τα προηγούμενα βιβλία μου έτσι και σ’ αυτό, μου γεννήθηκε μια νέα ιδέα, αυτή της δημιουργίας ενός ψηφιακού οκτασέλιδου μηνιαίου περιοδικού, ολιγοσέλιδου για να διαβάζεται και ν’ αποστέλλεται εύκολα. Ήρθα σ’ επαφή με φίλους λογοτέχνες ώστε να μου εμπιστευτούν τα έργα τους για να ξεκινήσω τη νέα μου προσπάθεια. Ενημέρωσα λοιπόν τους πρώτους συνεργάτες για τους στόχους μου, πως δηλαδή το περιοδικό θα λέγεται Λογοτεχνικά Σημειώματα, θα έχει ψηφιακή μορφή και θα έχει 8 σελίδες κείμενα. Πως επιμελούμαι της ψηφιακής εκδόσεώς του φιλίας χάριν. Πως θα κυκλοφορεί ελεύθερα στο διαδίκτυο μέσω της σελίδας Λογοτεχνικά Επίκαιρα κάθε μήνα και θ’ αφορά συνολικό έργο ή αποσπάσματα έργου ενός συγγραφέα σε κάθε τεύχος. Πως τα κείμενα που θα λαμβάνω θα τα μετατρέπω σε πολυτονική μορφή. Πως τα κείμενα θα είναι πρωτότυπα, να μην έχουν δημοσιευτεί σε βιβλίο και η ευθύνη για την πνευματική κατοχύρωσή τους θ’ ανήκει στο συγγραφέα. Και τέλος πως μέσω της ιστοσελίδας Λογοτεχνικά Επίκαιρα, το τεύχος θα είναι διαθέσιμο ελεύθερα σε όλους γιατί θα το αποστέλλω μέσω e-mail και σε περίπου 1100 δ/νσεις καθώς και σε ιστοσελίδες που διαθέτουν ελεύθερα στο διαδίκτυο ψηφιακά βιβλία. Οι ιδέες μου βρήκαν απήχηση και φτάσαμε σήμερα στην επέτειο του πρώτου χρόνου κυκλοφορίας του περιοδικού Λογοτεχνικά Σημειώματα. Στα τεύχη των 8σελιδων αφιερωμάτων φιλοξενήθηκαν επί το πλείστον λογοτέχνες που δραστηριοποιούνται τα τελευταία χρόνια στις λογοτεχνικές κοινότητες του διαδικτύου, διαθέτοντας ελεύθερα τα έργα τους. Στα πρώτα 12 τεύχη του περιοδικού πρόσφεραν τα έργα τους, με τη σειρά δημοσιεύσεώς τους, οι: Γιώργος Πύργαρης, Γιώργος Πρίμπας, Γιάννης Τόλιας, Γιώργος Αλισάνογλου, Θεοδόσης Βολκώφ, Νίκος Σφαμένος, Μαρία Ανδρεαδέλλη, Ιάκωβος Γαριβάλδης, Ν. Γ. Λυκομήτρος, Βαγγέλης Κυριακός, Διονυσία Ντάλιου και η Χριστιάνα Αβρααμίδου.
Βρεθήκαμε λοιπόν στο διαδίκτυο, ψηφίδες ενός ψηφιδωτού που συνεχίζουν ακόμη να διατηρούν το χρώμα τους. Κάποιοι μας αποδέχονται, κάποιοι άλλοι μας σνομπάρουν. Βρεθήκαμε και σε δύσκολες συγκυρίες που απαιτούσαν αποθέματα ανθρωπιάς για να μην ξεπέσουμε κι άλλο και φάμε ο ένας τον άλλον. Πιστεύω πως στα δύσκολα ψάχνεις για αποκούμπι και για διέξοδο, πιστεύω πως όσο ασχολείσαι, είτε γράφεις, είτε διαβάζεις, αντιστέκεσαι στον τρόμο και την αλλοτρίωση. Τώρα, σχετικά με τη λογοτεχνία στο διαδίκτυο, τι να πω; Ίσως ν’ αποτελούμε τους πόνους της γέννας του άγνωστου που θα γεννηθεί στο μέλλον ή την τελευταία αναλαμπή εκείνου του σάπιου που σύντομα θα πεθάνει. Θα δείξει.
Ο Θοδωρής Βοριάς γεννήθηκε το 1970 στη Θεσσαλονίκη, από το 1992 ζει στην Καλαμαριά. Εξέδωσε τις ποιητικές συλλογές: Το τρύπιο ταβάνι (Ερωδιός, 2005), Νυχτερινές Επιπλοκές (Ερωδιός, 2008), Πυγολαμπίδες (Οκτασέλιδο του Μπιλιέτου, 2011) και δύο βιβλία σε ψηφιακή μορφή (e-book): Ευριπίδης - [Ανδρομάχη] (Ιδιωτική έκδοση, 2009) με 18 αποσπάσματα του έργου, και Ευριπίδης - [Μήδεια] (Ιδιωτική έκδοση, 2010) με 21 αποσπάσματα όλα σε ελεύθερη απόδοση, διαθέσιμα δωρεάν στο διαδίκτυο. Διατηρεί στο διαδίκτυο το ηλεκτρονικό περιοδικό Λογοτεχνικά Επίκαιρα και την ιστοσελίδα Το Εργαστήρι. Είναι υπεύθυνος σύνταξης του μηνιαίου ψηφιακού περιοδικού Λογοτεχνικά Σημειώματα που διακινεί, από τον Σεπτέμβριο του 2010, ελεύθερα στο διαδίκτυο μέσω της ιστοσελίδας Λογοτεχνικά Επίκαιρα. Ποιήματά του έχουν δημοσιευτεί στα περιοδικά: Πλανόδιον, Μπιλιέτο, Ρωγμές, Ενδοχώρα, Σύγχρονη Σκέψη, Νέα Σκέψη. Στις ανθολογίες: Δεκαεννέα Ποιητές της «Καλής μεριάς»-2010, «Κι εγώ θα σ' αγαπάω κάθε μέρα»-2008, 2009, 2011, «Ποιητικό Ημερολόγιο»-2010, 2011, στα λογοτεχνικά περιοδικά του διαδικτύου: Ποιείν, Στάχτες, Βακχικόν, Περί-Γραφής, www.critique.gr κλπ.